1- پژوهشکده پولی و بانکی 2- پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی
چکیده: (125 مشاهده)
امروزه اهمیت حضور فین‌تک‌های فعال در حوزهٔ مالی بر کسی پوشیده نیست. اهمیت این موضوع تا بدانجاست که دامنهٔ گسترده‌ای از مطالعات اخیر بر عملکرد فین‌تک‌ها و رابطهٔ آن‌ها با بخش بانکی در سطح بین‌الملل انجام شده است. در ایران نیز بیش از ۵۰ شرکت فعال فین‌تکی وجود دارد که در بخش‌های مختلف مدل کسب‌وکار بانک‌ها وارد شده‌اند. بنابراین، حضور آن‌ها می‌تواند ثبات مالی بانک‌های کشور را تحت‌تأثیر قرار دهد. در این مقاله با بهره‌مندی از داده‌های سری‌زمانی در دورهٔ ۱۳۷۰تا۱۴۰۱ و بهره‌مندی از متدولوژی خودرگرسیونی با وقفهٔ توزیعی و متدولوژی کوآنتایل، اثر فین‌تک‌ها در کوتاه‌مدت و بلندمدت در ثبات مالی بانک‌های کشور برحسب نوع مالکیت بانک‌ها، اندازهٔ بانک‌ها، و درجهٔ ثبات مالی بررسی شده است. در این مقاله، فین‌تک‌ها به دو گروه فین‌تک‌های رقیب بانک‌ها و فین‌تک‌های غیررقیب بانک‌ها تقسیم شده‌اند. از معیار عمر فین‌تک‌ها به‌عنوان معیار حضور فین‌تک‌ها استفاده شده است. از معیار z-score به‌عنوان معیار ثبات مالی بانک‌ها استفاده شده است. نتایج حاصل از صحت مدل بیانگر نرمال‌بودن توزیع جملات پسماند، نبود همبستگی سریالی، وجود واریانس همسانی، و وجود رابطهٔ بلندمدت است. نتایج بررسی بیانگر رابطهٔ معنی‌دار بین فین‌تک‌ها و ثبات مالی بانک‌هاست؛ به‌طوری که در بلندمدت هر دو فین‌تک رقیب و غیررقیب اثر منفی در ثبات مالی بانک‌ها دارند، اما در کوتاه‌مدت فین‌تک‌های غیررقیب رابطهٔ مثبت و فین‌تک‌های رقیب رابطهٔ منفی با ثبات مالی بانک‌ها دارند. همچنین، بررسی اثر فین‌تک‌ها برحسب نوع مالکیت و اندازه بیانگر اثر منفی فین‌تک‌ها براساس نوع مالکیت و اندازه، و بررسی اثر فین‌تک‌ها برحسب درجهٔ ثبات مالی بیانگر اثر منفی فین‌تک‌ها در بانک‌ها با ثبات مالی پایین است.
