بانک­ یکی از مهم‌ترین نهادهای بازار پول است که نقشی انکارناپذیر در تأمین مالی طرح­های تولیدی، خدماتی و تجاری دارد. در حال حاضر بروز برخی از مسائل و مشکلات در اقتصاد کشور سبب شده است تا خود بانک‌ها با مشکل تأمین مالی مواجه شوند. یکی از متداول‌ترین روش­های تأمین مالی بانک‌ها استفاده از اوراق بهادار با پشتوانه تسهیلات بانکی است. استفاده از این ابزار که در بانکداری متعارف سابقه قابل توجهی دارد، در بانک‌های اسلامی از جمله ایران سابقه زیادی ندارد.

با تصویب قانون بازار اوراق بهادار در سال 1384 و تکمیل آن در دی‌ماه سال 1388، بستر قانونی لازم جهت طراحی و انتشار اوراق بهادار جدید ایجاد شده است. اکنون بانک‌ها می­توانند از طریق طراحی و انتشار ابزارهای مالی جدید، اقدام به تأمین مالی از طریق بازار سرمایه نمایند.

این تحقیق درصدد معرفی چنین ابزاری است و از دو بخش تشکیل شده است، در بخش نخست با نگاهی به سابقه تبدیل دارایی‌های بانکی به اوراق بهادار در بانکداری متعارف و بانک‌های اسلامی، به تبیین اهداف، عملکرد و آسیب‌شناسی تبدیل دارایی‌های بانکی به اوراق بهادار پرداخته می‌شود و در بخش دوم به طراحی ابزار مالی مناسب برای تبدیل دارایی‌های بانکی به اوراق بهادار و تبیین ویژگی‌های آن در بانکداری ایران می‌پردازد که این ویژگی‌ها عبارت‌‌اند از: اولاً از منظر فقهی ابزاری قابل قبول باشد، ثانیاً با قوانین و مقررات پولی و مالی ایران سازگار باشد و ثالثاً با توجه به نقش این ابزارها در پدید آمدن بحران مالی اخیر، بحران‌آفرین نباشد.

طبقه‌بندی G32,F52,H55 :JEL

تاریخ دریافت مقاله: 1389/6/7                                                                                    تاریخ پذیرش مقاله: 1389/11/26