1- عضو هیئت علمی و دانشیار دانشکده اقتصاد، دانشگاه اصفهان 2- دانش‌آموخته کارشناسی ارشد اقتصادنظری، دانشکده اقتصاد، دانشگاه اصفهان
چکیده: (95 مشاهده)
اصطلاح آشوب را می‌توان برای توصیف رفتار یک سیستم آشفته و ظاهراً تصادفی که به‌شدت به شرایط اولیه حساس است، تعریف کرد. دو نوع آشوب وجود دارد: قطعی و غیرقطعی. آشوب قطعی نشان‌دهنده حرکت آشفته سیستم‌های غیرخطی بر پایه قوانین مشخص اما با نتایج غیرقابل پیش‌بینی است، در حالی که در آشوب غیرقطعی، معادلات توصیف‌کننده سیستم ناشناخته بوده و رفتار آشفته ناشی از عدم قطعیت قوانین یا تأثیر عوامل تصادفی است. در هر دو حالت، سیستم در کوتاه‌مدت قابل پیش‌بینی اما در بلندمدت غیرقابل پیش‌بینی است. در این مقاله، رفتار آشوبناک متغیر انباشت سرمایه به‌عنوان عاملی کلیدی در پویایی رشد اقتصادی بررسی شده است. همچنین نوسانات آشوبناک انباشت سرمایه می‌تواند بر تقاضای تسهیلات، نقدینگی بانک‌ها، نرخ بهره و جریان سرمایه‌گذاری اثر بگذارد و تصمیم‌گیری‌های سیاست‌گذاران پولی را پیچیده‌تر کند. برای این منظور، داده‌های سری زمانی انباشت سرمایه در اقتصاد ایران طی سال‌های 1358 تا 1401 تحلیل شد. نتایج آزمون BDS نشان داد که این متغیر رفتاری غیرخطی دارد. محاسبه نمای لیاپانوف، آشوبناکی سری زمانی را تأیید کرد. همچنین، آزمون نمای هرست نشان داد که این متغیر دارای حافظه بلندمدت است.
